Extra treinen

Gewijzigd: j:13-08-2023

Inhoud:

Links:


Extra treinen

Op de diverse trajecten van de NOLS hebben in de loop der tijd diverse extra en bijzondere treinen gereden. Deze treinen rijden als extra naast de treinen volgens de reguliere dienstregeling. Op deze pagina staan een aantal van deze extra treinen vermeld. Sommige treinen waren alleen toegankelijk voor een speciale groep mensen of waren überhaupt niet toegankelijk voor reizigers. Voor andere treinen kon iedereen een speciaal treinkaartje kopen. De opsomming is niet compleet, maar geeft een divers beeld waarom en wanneer extra treinen hebben gereden op de (voormalige) NOLS-trajecten. De lijst wordt steeds langer, omdat ook anno nu nog steeds af en toe extra treinen worden ingezet.

Markttreinen

In de tijd voor de grote supermarktketens speelt de markt een belangrijke rol in het dagelijkse leven. Voor de bezoekers van de markten in Coevorden en Zwolle worden aan het begin van de 20e eeuw op marktdagen speciale marktkaarten verkocht. Deze geven recht op een retour derde klas op marktdagen. Aan deze goedkope biljetten zijn echter een aantal beperkingen gesteld zoals, op de heenreis moet men voor 12 uur aankomen in de markt plaats, men moet voor 18 uur uit de markt plaats vertrekken, men mag onderweg niet uitstappen, men kan geen overgangskaart naar een hogere klasse kopen, kinderen moeten de volle prijs betalen. Voor de arme bevolking van het platte land zijn deze kaarten een voordelige manier om in de grote stad boodschappen te gaan doen. De prijs van deze kaarten is bijvoorbeeld in 1930, 3,5 cent per kilometer, met een minimum van 4 kilometer.
Top

Personeelsreis Jansen & Tilanus

Op 5 oktober 1906 mogen alle 678 werknemers op kosten van hun werkgever Jansen & Tilanus in Vriezenveen met een extra trein naar Amsterdam. Het huwelijk van de heer Tilanus is de aanleiding van deze geste. Om 5 uur 's morgens vertrekt de extra trein van het onlangs geopende station Vriezenveen. In Amsterdam wordt gezamenlijk dierentuin Artis en theater Carré bezocht. Om 11 uur 's avonds is de trein weer terug in Vriezenveen.

In het kader van het 80-jarig bestaan van het bedrijf Jansen & Tilanus in 1949 wordt eenzelfde soort dagtocht gemaakt. Op 27 augustus 1949 gaat het personeel een dag met z'n allen naar Rotterdam. Op de heenweg moeten de personeelsleden in Almelo overstappen van de stoomtrein op een dieseltrein. De terugreis wordt geheel met een stoomtrein uitgevoerd. In Rotterdam staan o.a. een bezoek aan de Maastunnel en diergaarde Blijdorp op het programma.
Top

Groninger Vacantie Kinderfeest

Om kinderen vanuit de stad Groningen een leuke vakantiedag te gunnen buiten de stad wordt jarenlang in de zomer het Vakantie Kinderfeest georganiseerd. In de eerste jaren worden de kinderen met een extra trein vervoerd. In latere jaren neemt het vervoer per auto de overhand. Station Rolde is meerdere keren de eindbestemming van de speciale trein, bijvoorbeeld in 1928, 1930 en 1935. In de toptijd van het evenement gaat het om meer dan 1.200 kinderen. De trein van 1930 bestaat volgens de media uit 21 rijtuigen ! In dat jaren worden 750 kinderen ondergebracht in Rolde en 350 kinderen in Gasselte.
Top

Kermis Coevorden

Na afloop van de kermis in Coevorden op maandag 1 juni 1925 (2e Pinksterdag) rijdt er 's avonds een extra trein naar Nieuw-Amsterdam en een naar Mariënberg. Beide treinen stoppen op alle tussengelegen stations, haltes en stopplaatsen.
Top

VARA-Zomerfeest

Op zondag 12 juli 1931 vindt er in Hilversum het VARA-Zomerfeest plaats. Vanuit het hele land rijden er extra treinen naar dit spektakel. Aan de NOLS-lijn is Coevorden ook een startpunt van een dergelijke extra trein. De trein rijdt via Almelo waar gecombineerd wordt met een trein uit Enschede. De trein vertrekt om 6.50 uur uit Coevorden. Tussen Coevorden en Almelo wordt nog gestopt in Vroomshoop en Vriezenveen. 's Avonds gaat het in omgekeerde richting.
Top

Goedkoope treinen, Goedkoope tarieven

Om de bevolking in de minder koopkrachtige regio's een verzetje in de zomer te bieden, rijden er eind jaren twintig en begin jaren dertig van de vorige eeuw speciale treinen naar toeristische attracties en grote steden. In de eerste jaren, o.a. 1924, worden de reizen in advertenties en strooibiljetten bekend gemaakt. 6 juli 1924 rijdt er een goedkope trein van Groningen naar Ter Apel. De trein beschikt over 2e en 3e klas rijtuigen. Onderweg stop de trein in Hoogezand - Sappemeer, Zuidbroek, Veendam en Stadskanaal HS. Vanuit Groningen kost een retour 3e klas 2 gulden en in de 2e klas 3 gulden.

In 1932 en 1933 worden er zelfs complete reisgidsen gedrukt. De titel van dit boekje luidt "Goedkoope treinen Goedkoope tarieven zomer 1932". Enkele van de genoemde treinen zijn bedoeld voor de mensen langs de NOLS-trajecten. Bestemmingen zijn onder andere de Zuiderzeewerken, Amsterdam en Den Haag. Vanuit de omgeving van de NOLS rijden in 1932 de volgende treinen;

Goedkoope trein naar de Zuiderzeewerken op woensdag 20 juli 1932:
Vertrekplaatsen : Arnhem, Velp, Dieren, Doesburg, Zutphen, Olst, Oldenzaal, Enschede, Hengelo, Almelo, Nijverdal, Coevorden, Gramsbergen, Hardenberg, Zwolle, Meppel en Leeuwarden.

Goedkoope trein naar Almelo en Enschede op vrijdag 29 juli 1932:
Vertrekplaatsen: Delfzijl, Groningen, Hoogezand - Sappermeer, Zuidbroek, Veendam, Wildervank, Stadskanaal, Gasselternijveen, Drouwen, Buinen, Exloo, Valthe, Weerdinge, Emmen, Zuid Barge en Nieuw Amsterdam.

Goedkoope trein naar Amsterdam en Zandvoort op dinsdag 9 augustus 1932:
Vertrekplaatsen: Emmen, Nieuw Amsterdam, Coevorden, Gramsbergen, Hardenberg, Den Ham - Vroomshoop, Vriezenveen, Almelo, Wierden, Nijverdal, Raalte, Heino, Diepenveen, Kampen, Hasselt, Meppel, Staphorst, Dedemsvaart, Zwolle, Nunspeet en Harderwijk.

Goedkoope trein naar de Zuiderzeewerken op woensdag 10 augustus 1932:
Vertrekplaatsen: Nieuwe Schans, Winschoten, Scheemda, Stadskanaal, Wildervank, Veendam, Zuidbroek, Hoogezand - Sappermeer, Groningen, Hoogkerk - Vierverlaten, Zuidhorn, Grijpskerk, Visvliet, Buitenpost, Veenwouden, Hardegarijp, Tietjerk, Stiens, Heerenveen, Akkrum, Grouw - Irnsum, Harlingen, Franeker, Dronrijp, Deinum, Leeuwarden, Jellum - Boxum, Mantgum, Bozum en sneek.

Goedkoope trein naar Den Haag op woensdag 17 augustus 1932:
Vertrekplaatsen: Emmen, Nieuw Amsterdam, Coevorden, Gramsbergen, Hardenberg, Den Ham - Vroomshoop, Vriezenveen, AlmeloS, Wierden, Nijverdal, Raalte, Heino, Diepenveen, Kampen, Hasselt, Meppel, Staphorst, Dedemsvaart, Zwolle, Nunspeet en Harderwijk.

Goedkoope treinen Goedkoope tarieven zomer 1933:
In de zomer van 1933 verschijnt een zelfde boekje als in 1932. Het aantal opgenomen treinen is echter beduidend minder. Daarna is niets meer van dit fenomeen vernomen.

[knipsel_001]
Advertentie van de Goedkoope trein Groningen - Ter Apel.
Het Vaderland, 2 juli 1924.

-
Top

Voetbaltrein Almelo - Veendam v.v.

Op zondag 20 maart 1932 rijdt er een extra trein zonder te stoppen tussen Enschede - Almelo - Mariënberg - Coevorden - Veendam. De trein is ingelegd vanwege de voetbalwedstrijd tussen Veendam en Sportclub Enschede in het stadion van Veendam aan de Lange Leegte. Het stuk tussen Enschede en Almelo rijden de supporters met een normale trein. In Almelo wordt overgestapt op een motortrein die de supporters via de spoorlijnen van de NOLS naar Veendam rijdt. De reis neemt 3 uur in beslag en begint om 9.05 uur in Enschede en de kosten bedragen NLG 3,90 per persoon. De terugreis gaat in omgekeerde volgorde en de supporters zijn om 10 uur weer op het station van Enschede. De belangstelling voor de motortrein valt tegen. Behalve de spoorwegen rijden ook touringcarbedrijven tussen Enschede en Veendam. Touringcarbedrijf T.A.D. uit Enschede vraagt voor de genoemde reis maar een prijs van NLG 3,15. De supporters gaan in ieder geval goed gemutst naar huis want Sportclub Enschede wint de wedstrijd.

[knipsel_005]
Advertentie in het Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant van 16 maart 1932 voor de treinreis naar Veendam.
Collectie R. van Wissen.

-
Top

Oranjetrein

In de zomer van 1933 rijdt de Oranjetrein door Nederland. De Oranjetrein is een rollende jaarbeurs. De trein bestaat uit 18 Belgische rijtuigen. Ook het traject van de NOLS wordt aangedaan. Zo is de trein op 9 augustus in Vriezenveen, op 10 augustus in Coevorden, op 11 augustus in Emmen, op 12 augustus in Stadskanaal en 13 augustus in Veendam. Tijdens het oponthoud op het station kunnen bewoners de trein bezoeken en zich op de hoogte brengen van alle nieuwe huishoudelijke snufjes en wetenswaardigheden. In Emmen is de belangstelling zo groot dat het toegestroomde publiek met hekken in bedwang moet worden gehouden en de politie zelfs een keer met de blanke sabel moet ingrijpen om het publiek in toom te houden.

[knipsel_006]
Advertentie van Peek & Cloppenburg voor de Oranjetrein die hun collectie in rijtuig 9 laten zien.
Nieuwsblad van het Noorden, 12 augustus 1933.

-
Top

Jaarbeurs

In 1934 kunnen inwoners van Veendam tegen een gereduceerd tarief met een speciale trein naar de voorjaarsbeurs in Utrecht.
Top

Personeelsreis Hollandia

In 1936 maakt het personeel van strookartonfabriek Hollandia in Coevorden een bedrijfsuitje naar Amsterdam. Het voltallige personeel van de fabriek vertrekt per trein van station Coevorden.
Top

NSB landdag in Rolde

Op 19 september 1942 organiseert de NSB een landdag nabij Rolde. Er komen ruim 20.000 mensen op het evenement af. NSM leider Mussert spreekt de mensen toe. Daarnaast zijn er vele hoog geplaatste functionarissen van de Duitse bezettingsmacht aanwezig. De bezoekers komen o.a. met 4 extra treinen naar Rolde. De reizigers lopen van het station naar het festivalterrein. Daarnaast rijden er extra trams en bussen. Mensen uit de omgeving komen op de fiets.

De volgende extra treinen zijn ingelegd: Op 5 juli 1941 wordt eveneens een dergelijke landdag in Rolde georganiseerd.

[rolde_044]
Aankomst van een extra trein op het station van Rolde.
Collectie Drents Archief fotonummer DA936002, 5 juli 1941.

-
Top

Opening ijzergieterij Rademakers in Klazienaveen

Op 29 maart 1951 rijdt er een extra dieseltrein van Rotterdam Maas naar Nieuw-Amsterdam. De trein brengt de circa 150 genodigden voor de opening van de nieuwe ijzergieterij van de firma Rademakers naar Drenthe. De trein heeft de naam Rademakers Expres gekregen. Vanaf het station in Nieuw-Amsterdam gaat het gezelschap met 6 bussen naar Klazienaveen. Het bedrijf is in 1909 door de heer A. Rademakers opgericht in Kralingseveer. In februari 1948 wordt begonnen met het gebouw in Klazienaveen op een terrein van 5 hectare. In september 1948 is er ook al een klein feestje als de eerste dakspant rechtop gezet wordt. In maart 1951 is het tijd voor een groot feest en worden bekenden en klanten naar Drenthe uitgenodigd. Onder de genodigden bevindt zich ook de directeur van de Nederlandse Spoorwegen de heer F.Q. den Hollander. De officiele openingshandeling wordt verricht door de Commissaris van de Koningin in Drenthe de heer Jhr. Mr. Baron de Vos van Steenwijk. Het bedrijf biedt in Klazienaveen werk aan circa 100 werknemers, die voorheen voornamelijk in het veen hebben gewerkt. Bedoeling is dat dit snel oploopt tot 300 werknemers. Anno 2020 bestaat het bedrijf in Klazienaveen gevestigde bedrijf nog steeds en maakt met moderne middelen hightech gietijzeren producten. In 2021 wordt echter het faillissementen over het bedrijf uitgesproken

[vb_023]
Treinkaartje dat toegang geeft tot de extra trein van Rotterdam Maas naar Nieuw-Amsterdam en terug voor de opening van de ijzergieterij Rademakers in Klazienaveen. De plaats Klazienaveen staat verkeerd geschreven op het kaartje, er mist een 'e'.
Collectie R. van Wissen.

-
Top

Reünie Magna Pete

Op 30 oktober 1963 voert de reünie van de Groninger vrouwelijke studenten club Magna Pete naar Gasselte. De reünie staat in het teken van het 13e lustrum. De reis van Groningen naar Gieten wordt per nieuw DE3 treinstel gemaakt. Van Assen naar Gieten berijdt het treinstel de restanten van de NOLS, die alleen nog maar voor goederentreinen worden gebruikt. Op het traject Assen - Gieten wordt de trein begeleid door de stationschef van Assen dhr. J. Diderik. Hij zorgt voor het beveiligen van de overwegen en het bedienen van de wissels. In totaal maken 300 vrouwelijke reünisten de reis mee. 's Avonds wordt de reis in omgekeerde volgorde gemaakt.
Top

Teis-Reis trein

Op 6 januari 1973 rijdt de Teis-Reis trein van Groningen naar Stadskanaal. De trein stopt onderweg in Hoogezand, Zuidbroek en Veendam. De trein vertrek om 18.15 uur van het station in Groningen. De trein maakt een tussenstop in Hoogezand - Sappermeer om 18.28 uur, Zuidbroek om 18.35 uur en Veendam om 18.42 uur. In Stadskanaal rijdt de trein door naar het vroegere station Stadskanaal-Oost. De trein rijdt special voor een nieuwjaarsevenement in het Geert Teis-theater in Stadskanaal. Evenement vindt plaats in het kader van de Aktie Noorderlicht. Met de trein reist ook het complete Noordelijk Filharmonisch orkest mee. Er zijn optredens van Sem Nijveen en Benny Behr. Het feest duurt tot 04.00 uur. In de vroege ochtend rijdt de trein weer terug. Het vertrek van het station in Stadskanaal staat gepland voor 05.00 uur. De kosten voor het spektakel bedragen NLG 16,00 inclusief retourticket met de trein.
Top

Voetbaltrein van Veendam naar Rotterdam Feyenoord

Om voetbalfans van Veendam naar Rotterdam Feyenoord te brengen, rijdt er op 12 oktober 1975 een speciale trein de "Veendam - Expres" van station Veendam naar Rotterdam Feyenoord. In Rotterdam speelt Veendam een bekerwedstrijd tegen Feyenoord. De trein bestaat uit rijtuigen die alleen elektrische verwarming hebben. Op het traject tussen Groningen en Veendam kunnen de rijtuigen niet door de 3 diesellocomotieven type 2200 verwarmd worden. De NS heeft aangekondigd om de rijtuigen voor vertrek uit Groningen op te warmen tot 40 graden. In totaal reizen er 1.500 supporters mee naar Feyenoord. Helaas voor de supporters is Veendam niet opgewassen tegen Feyenoord. Desondanks is de stemming in de trein op de terugweg opperbest en is het bier binnen korte tijd op. Slecht één keer wordt aan de noodrem getrokken, omdat de machinist de stop in Hoogezand dreigde te vergeten!

[vb_027]
Kopie van een treinkaartje van de fanclub Expres Veendam - Rotterdam Feyenoord op 12 oktober 1975.
Gepubliceerd in de Telegraaf van 11 oktober 1975.

-
Top

Brummelkant trein

De christelijke nationale school Brummelkant in Stadskanaal maakt 16 juli 1981 voor de jaarlijkse schoolreis gebruik van de trein. De trein, een gemoderniseerde DEII, maakt gebruik van de niet meer voor personenvervoer gebruikte spoorlijn Stadskanaal - Veendam - Zuidbroek. Vervolgens gaat de rit over de normale lijnen naar Groningen en Assen. Omdat de trein 's morgens 'leeg' naar Stadskanaal zou moeten, stelt de Groninger VVV de NS treinliefhebbers in de gelegenheid over het oude traject naar Stadskanaal mee te rijden, en een dag in Stadskanaal en omgeving door te brengen. De 32 enthousiastelingen, die daar gebruik van maken, vertrekken in de loop van de avond weer uit Stadskanaal, nadat de trein de jongelui van de Brummelkant daar weer heeft afgeleverd.
Top

Promotieritten DE20 Kameel

Het speciale directietreinstel DE20 bijgenaamd "De Kameel" heeft enkele malen op de voormalige NOLS-lijnen gereden. Voor de opening van het zogenaamde luifelplan in de jaren 80 van de vorige eeuw in het centrum van Emmen komen de genodigden met De Kameel naar Emmen gereden.

Directietreinstel "De Kameel" heeft eveneens meerdere malen de spoorlijn Zuidbroek - Stadskanaal bereden.

[ns_de1_017]
Treinstel DE20 op het emplacement van Stadskanaal. Rechts staat een locomotief van de serie DB216 die de Nederlandse Spoorwegen hebben gehuurd.
Onbekende fotograaf, 20 mei 1983.

-
Top

Historische ritten DE2

Op 3 september 1994 berijdt treinstel DE2 nummer 167 het havenspoor te Nieuw-Amsterdam. Het treinstel berijdt vanaf het hoofdspoor het spoor dat langs de haven ligt. De trein rijdt bijna tot aan het stootblok aan het eind van het spoor. Op dezelfde dag brengt het treinstel ook een bezoek aan het NAM emplacement te Schoonebeek.

Enkele jaren later op 5 juli 1997 wordt het havenspoor van Nieuw-Amsterdam wederom bereden door een personentrein. Dit maal zijn het zelfs 2 gekoppelde DE2 treinstellen die stapvoets over het goederenemplacement rijden. Het betreft hier de treinstellen DE2 nummers 162 en 183.
Top

Oliebollenrit NVBS

Op 30 december 2010 rijdt de NVBS de zogenaamde Oliebollenrit. De rit wordt gemaakt met DE3 treinstel 121 van de Stichting Historisch Dieselmaterieel. Dit keer gaat de reis van Amersfoort via Zwolle, Groningen en Zuidbroek naar Stadskanaal. Tussen Veendam en Stadskanaal worden fotostops gehouden in Wildervank en Bareveld. Voorbij Stadskanaal wordt doorgereden tot de brug over de Drouwenermond. Na terugkomst in Stadskanaal kunnen de deelnemers de loodsen van de STAR bekijken. Vanuit Stadskanaal gaat het in een keer terug naar Zuidbroek en vandaar verder naar Zwolle en Amersfoort.

[oliebol_nvbs_014]
Fotostop tijdens de oliebollenrit in Wildervank. De DE3 nummer 121 staat opgesteld voor alle fotografen.
Foto R. van Wissen, 30 december 2010.

-
Top

Vrienden van het Nederlands Spoorwegmuseum 2017

Op zaterdag 24 mei 2014 bezoeken de Vrienden van het Nederlandse Spoorwegmuseum o.a. de Vechtdallijnen met een extra trein. Deze trein bestaat uit de blauwe elektrische locomotief 1202 met de getrokken historische rijtuigen; het restauratierijtuig CIWL 4249 WR (de "Blauwe Roemeen"), het (donkergroene) stalen bagagerijtuig, NS D-7521, het turkoois rijtuig NS Plan D AB-7709, blauw rijtuig NS Plan W B-4118 en blauw rijtuig NS Plan D AB-7376. De trein vertrekt vanaf Amersfoort via Zwolle naar Mariënberg. In Mariënberg wordt diesellocomotief 6418 van de DB aan de achterzijde van de trein gekoppeld en vertrekt de trein getrokken door de diesellocomotief naar Almelo. In Almelo wordt kop gemaakt en vertrekt de trein terug naar het raccordement van Bedrijvenpark Noord West Twente. Op het raccordement is uitgebreid de tijd om foto's te maken en worden de locomotieven naast elkaar gezet. Daarna vertrekt de trein verder richting Enschede en later op de dag weer terug naar Amersfoort.
Top

NVBS afscheidsrit DM'90

Op 14 oktober 2017 rijdt er een afscheidsrit van het materiaal DM'90 (ook wel bekend als de buffel van de NS). De afscheidsrit is georganiseerd door de NVBS. De treinstellen 3427 en 3446 hebben de eer om de rit te rijden. De treinreis gaat vanuit Zwolle via de boog bij Onnen, Zuidbroek naar Veendam. In Veendam moet het voorste treinstel naar achteren worden gerangeerd vanwege graffiti op de kop. Tussen Veendam en Musselkanaal worden verschillende fotostops gemaakt. Ook in Stadskanaal wordt er gestopt, waar in de stationsrestauratie soep en broodjes wordt geserveerd aan de deelnemers. Er is gelegenheid om de werkplaatsen van de STAR te bezoeken en foto's te maken. Op het emplacement van Stadskanaal heeft de STAR de gerestaureerde NS 2454 geplaatst. Daarna rijdt de trein verder tot Musselkanaal. Na een stop wordt weer teruggereden via Veendam naar Groningen In Groningen blijft de trein een tijdje staan en keert daarna via Meppel weer terug naar Zwolle.

[nsr_dm90_001]
Fotostop tijdens de afscheidsrit in Stadskanaal. Naast de 3427 en 3446 staat de opgeknapte locomotief 2454.
Foto R. Hartholt, 14 oktober 2017.

-
Top

Conditierit muesumtreinstel 386

Hondekop treinstelnummer 386 van het spoorwegmuseum rijdt op zaterdag 9 januari 2021 een conditierit. Tijdens de tocht door Nederland wordt ook het traject Zwolle - Emmen aangedaan. Het treinstel rijdt vanuit het spoorwegmuseum via Amersfoort en Deventer naar Zwolle. Het treinstel komt om 15:31 uur aan in Emmen en vertrekt weer om 15:55 uur naar Zwolle. De terugweg gaat wederom via Deventer. Vanwege de Coronamaatregelen reizen er geen reizigers mee.
Top

Vrienden van het Nederlands Spoorwegmuseum 2021

Op zaterdag 30 oktober 2021 komen de vrienden van het Nederlands Spoorwegmuseum wederom naar de Vechtdallijn. Dit maal bestaat de trein uit de gekoppelde hondekopstellen 386 en 766. De 386 is eigendom van het Spoorwegmuseum en de 766 van de Stichting Mat'54. Dit is de eerste keer na de buitendienst van de hondekoppen dat de beide treinstellen in de oorspronkelijke groene uitvoering gekoppeld met passagiers rijden. De rit gaat vanuit het museum via Hardenwijk, Zwolle naar Coevorden. In Coevorden maakt de trein kop en gaat via Zwolle, Deventer en Apeldoorn weer terug naar huis.
Top