Station Nieuwolda

Stationsgebouw van het type NOLS 2e klasse. Het stationsgebouw is aanbesteed met bestek NOLS-32. In de loop van de tijd zijn meerdere muren van het stationsgebouw geplamuurd, zie ook de foto bij emplacement. Bij de bouw staat het stationsgebouw hoger dan de grond rondom het gebouw. Op de foto van de bouw is duidelijk de fundering van het gebouw te zien. De goederenloods staat op palen om het geheel te ondersteunen. De aannemer heeft een loods naast het stationsgebouw geplaats voor het onderbrengen van personeel. De gehele omgeving rondom het stationsgebouw is na de bouw opgehoogd met zand evenals de toegangsweg naar het station. Eind 1908 is het stationsgebouw nagenoeg gereed het zou echter nog ruim een jaar duren voor de eerste trein er zal stoppen.

Station Nieuwolda tijdens de bouw in 1908. De grond rond het stationsgebouw moet nog opgehoogd worden. De goederenloods staat op palen ruim boven de grond.
Ansichtkaart uitgegeven door J.S. Kok, foto A. Wagenaar Azn., kaart is afgestempeld op 16 november 1908.

Station Nieuwolda na het gereed komen van de bouw. Duidelijk is te zien dat de omgeving rondom het gebouw en de toegangsweg is opgehoogd. In de rechterhoek is hotel "de Noordooster" van de heer J. Hommes zichtbaar.
Ansichtkaart uitgegeven door J.S. Kok, kaart is afgestempeld op 18 februari 1910.

Na het beëindigen van de dienst Zuidbroek - Delfzijl wordt de onderste verdieping van het stationsgebouw door de heer G. Haak als pakhuis gebruikt. Daarna is het stationsgebouw afgebroken.

Nevengebouw

Het nevengebouw is aanbesteed met bestek NOLS-32. Het nevengebouw is van het grote type zoals langs het gehele traject van Zuidbroek tot Delfzijl is aan te treffen. Het nevengebouw is inmiddels afgebroken.

Nevengebouw zoals dat bij het station Nieuwolda wordt gebouwd.
Tekening R. van Wissen.

Bergplaats voor ploeggereedschap

In 1910 wordt een bergplaats voor ploeggereedschap nabij het stationsgebouw geplaatst. Deze bergplaats is inmiddels afgebroken.

Top

Emplacement

Nieuwolda

Nieuwolda krijgt bij de bouw een behoorlijk uitgebreid emplacement met meerdere goederensporen. Het gebied rond het emplacement is nog volledig onbebouwd. Tijdens het bestaan van het station is er weinig aan het emplacement veranderd. Vanaf de opening kan de stationschef 2 seinen en 2 wissels centraal met handels bedienen. De overige wissels moeten met de hand ter plaatse worden bediend.

Het emplacement van station Nieuwolda met rechts het stationsgebouw. Het stations- en baanpersoneel poseert voor de fotograaf. Op de achtergrond de goederensporen met o.a. een met stro beladen goederenwagen.
Ansichtkaart collectie Groninger Archieven (www.beeldbankgroningen.nl), jaren 20 van 20e eeuw.

-

Top

Personeel

Op het station van Nieuwolde hebben meerdere mensen gewerkt. Hieronder staat een overzicht van diverse personen en functies zover bij de auteur bekend, gebaseerd op de overzichten uit "Het Utrechts Archief" en publicaties in kranten en boeken. Het overzicht is niet compleet en zal waar mogelijk worden aangevuld. De personen zijn ingedeeld naar de laatste functie die ze op het station Nieuwolda hebben vervuld.

Functie:	Van:	Tot:	Naam:	Opmerking:
Eerste haltechef	30-12-1909	14-08-1920	P. van der Meche (Paulus)	Voorheen Haltechef te Exloo. Op 5 januari 1910 promotie tot Eerste haltechef. Vertrekt naar Gasselte.
Eerste haltechef	15-08-1920	31-12-1921	G. Blom (Gerrit)	Voorheen Assistent van de stationsdienst te Waardenburg. Komt als Eerste haltechef naar Nieuwolda. Vertrekt naar Beesd.
Haltechef	16-06-1923	31-08-1931	M.A. Wijnstekers (Marinus Antonius)	Voorheen Assistent van de stationsdienst te Valkenburg. Vertrekt naar Maartensdijk.
Haltechef	01-09-1931	31-05-1934	R. Snijder (Roelof)	Afkomstig uit Schildwolde - Hellum. Vertrekt naar Harkstede.
Arbeider - telegrafist	30-12-1909	04-07-1914	R. Hoeksema (Roelf)	Afkomstig uit Haren. Vertrekt naar Groningen.
Arbeider - telegrafist	14-07-1914	27-05-1920	P. Giezen (Philippus)	Voorheen Arbeider te Leeuwaarden. Komt als Arbeider - telegrafist naar Nieuwolda. Vertrekt naar Gasselternijveen.
Arbeider - telegrafist	28-05-1920	24-03-1923	J. Damming (Jan)	Afkomstig uit Gasselternijveen. Vertrekt naar Ruinerwold.
Arbeider - telegrafist	13-03-1921	13-08-1921	H. Thoma (Hilko)	Afkomstig uit Kropswolde en keert daar ook naar toe terug.

Top

Gegevens plaats

Algemeen

Nieuwolda ligt in Oost- Groningen aan de N362 tussen Delfzijl en Winschoten De bevolking telt ongeveer 1600 inwoners. De eerste tekenen van een dorp op deze plaats stammen uit de 16e eeuw. De gronden rondom het dorp zijn vruchtbaar en het is dan ook goed boeren in deze streek. De grote boerderijen in en om het dorp laten zien dat de boeren goed ging.

Ter gelegenheid van de opening van de NOLS-lijn wordt door de dorpsbewoners een feestcommissie opgericht. Dit comité bestaat uit de volgende personen; Albert Waalkens, Doeko Derk Dijkstra, Siepko de Jonge (Schoolhoofd), Berend Dallinga, Rinko Talsema (Onderwijzer), Herman H.T. Bekenkamp (Arts), Rienko Haan, Reinders Dijken, Hendrik Waalkens (Burgemeester), Albert Waalkens, Onco Holtkamp.

Bestuur

Nieuwolda is van 21 oktober 1811 tot 1 januari 1990 een zelfstandige gemeente geweest en is daarna samengevoegd met de gemeenten Midwolda en Scheemda tot de nieuwe gemeente Scheemda. Op 1 januari 2010 is de gemeente Scheemda samen met gemeente Reiderland en Winschoten gefuseerd tot de nieuwe gemeente Oldambt. In de periode 1880 tot 1990 heeft Nieuwolda de onderstaande burgemeesters gehad.

Naam:	Van:	Tot:	Opmerking:
Hendrik (H.) Waalkens	1881	1920	-
Frederik (F.) Tjabrings	1921	1931	-
Rudolf Albert (R.A.) Cleveringa	1931	1935	-
Gerhard Hendrikus (G.H.) Post Cleveringa	1935	1953	-
Tale (T.) Evenhuis	1953	1959	-
Wilem (W.) Krikken	1959	1983	-
Lubertus (L.) Pit	1983	1989	-

Voorzieningen

Hotel en stationskoffiehuis "de Noordooster", later hotel café "Union"

Bij het station rechts van de oprijlaan staat hotel en stationskoffiehuis "de Noordooster" van de familie J. Hommes. De heer J. Hommes is afkomstig uit Finsterwolde. In september 1907 koopt hij het perceel voor het hotel van de heer E. Nap uit Nieuwolda. De start van de bouw van het modern ingerichte etablissement begint direct na de aankoop van het perceel in 1907 en opent begin 1908. Begin 1908 is de heer R. Beentje van plan om tegenover het perceel van het hotel ook een stationskoffiehuis te beginnen. Op 8 maart 1909 ontvangt de heer J. Hommes van de gemeente een vergunning voor het schenken van sterke dranken in het hotel.

Rond 1920 neemt Jan Prenger (1881 - 1958) het gebouw over. Hij is de zoon van Tammo Prenger die in Wagenborgen een hotel - café heeft. Jan Prenger verbouwt het Stationskoffiehuis tot hotel dat de naam 'Hotel Prenger' krijgt. Naast een hotel begin Jan Prenger in het gebouw ook een garage. Vanuit het hotel exploiteert hij voor de Tweede Wereldoorlog onder de naam "Noord Ooster" een lijn- en toerbusmaatschappij met op het hoogtepunt busdiensten tussen Nieuwolda en Winschoten, Wagenborgen en Groningen en tussen Delfzijl en Zuidbroek (inderdaad langs de route van de NOLS). Op 22 juni 1936 viert Jan Prenger samen met zijn vrouw Anna Wolthers het 25-jarige huwelijksfeest in het hotel.

Later krijgt hotel - café de naam "Union". Op 9 juni 1975 brandt het pand af. De avond voor de brand is er een bruilofsfeest in het hotel en blijkbaar heeft er iets liggen smeulen dat uiteindelijk vlam vat. Ook het aangrenzende woonhuis gaat in rook op. De schade wordt geschat op 1,5 ton in gulden.

Advertentie in het Nieuwsblad van het Noorden met de aankondiging van de opening van het hotel "de Noordooster" begin 1908.
Nieuwsblad van het Noorden, editie 6 oktober 1907.

Stationsgebouw Nieuwolda aan de straatzijde. Rechts op de voorgrond staat het Hotel Prenger.
Ansichtkaart uitgegeven door H. v.d. Veen Boekhandel te Nieuwolda. Ansichtkaart is afgestempeld op 13 juli 1938.

Top

Afkorting:	Nwo
Positie:	km 12,915 km, rechterzijde
Adres:	Stationsweg (nu Wagenborgerweg)

	Geopend:	Gesloten:
Personenvervoer:	5 januari 1910	1 december 1934
Goederenvervoer:	5 januari 1910	1 december 1934