Gegevens

Algemeen

De oprichting van de N.V. Groninger Autobusdienst Onderneming (GADO) wordt in 1924 gestart door dhr. D. van der Ploeg, welke een stadsdienst begint in Groningen. De officiële koninklijke goedkeuring komt in 30 december 1924. De heer Van der Ploeg tekent de oprichtingsakte zelf op 31 januari 1925. De gemeente Groningen is geen voorstander van de GADO en houdt vast aan het eigen gemeentelijke vervoerbedrijf. De GADO wordt opgescheept met een routeverbod in de stad. De heer Van der Ploeg laat zich niet uit het veld slaan en verhuist naar Hoogezand en gaat vanuit die plaats streekvervoer aanbieden. In 1925 gaat de GADO-lijn Groningen - Hoogezand-Sappemeer - Zuidbroek - Noordbroek - Winschoten van start. Voor een deel komt de GADO daarmee in het vaarwater van de NOLS-lijn Zuidbroek - Delfzijl die ook Noordbroek bedient.

Westelijk van de stad Groningen wordt in 1929 begonnen met een autobuslijn naar Grijpskerk, door een fusie met Van de Bij, waarna al spoedig verdere uitbreiding van het lijnennet plaats vindt.

Op 11 april 1938 wordt de GADO op verzoek van de GADO-directeur verkocht aan de ATO. Na de Tweede Wereldoorlog wordt de GADO een rechtstreekse dochter van de Nederlandse Spoorwegen en rijdt zij onder de oorspronkelijke naam GADO diverse autobuslijnen in de provincie Groningen en delen van Drenthe.

Het net in het oostelijk deel van Groningen wordt in 1948 uitgebreid met de overnames van:

• de Tramweg Maatschappij Oostelijk Groningen met de lijnen Ter Apel - Winschoten - Woldendorp en Bellingwolde - Winschoten
• de firma Bergman met autobuslijnen vanuit Ter Apel naar Stadskanaal, Assen, Winschoten en Emmen
• de firma Deiman met de autobuslijn Boertange - Winschoten
• de firma Roland met de autobuslijn Woldendorp - Groningen

In hetzelfde jaar begint de samenwerking met de EDS op de autobuslijn Emmen - Borger - Zuidlaren - Groningen.

Uitbreiding van het vervoersgebied wordt gerealiseerd door overname van de lijnen van de Marnedienst in 1967, DAM in 1970 en GDS in 1975. In 1976 begint de GADO een samenwerking met de DVM en ontstaat de buslijn Stadskanaal - Borger - Assen. Later wordt ook de busdienst Groningen - Emmen samen met de DVM uitgevoerd. Op deze busdienst worden ook snelbussen ingezet die alleen in Gieten stoppen. In Gieten kunnen reizigers overstappen op de busdienst Assen - Stadskanaal. Ook vanuit Stadskanaal en Ter Apel komen de GADO-bussen in Emmen.

GADO-bus 8638 staat op het busstation van Emmen klaar voor de volgende dienst richting de provincie Groningen. Foto R. van Wissen, jaren 80 van de 20e eeuw.

-

Op 16 juni 1974 wordt de Vereniging van Exploitatieve Samenwerking Openbaarvervoerbedrijven (ESO) opgericht. De ESO wordt op initiatief van de afdeling Vervoercoördinatie van de NS opgericht met als doel om door samenwerking van de streekvervoerders het openbaarvervoer sterker en slagvaardiger te maken. Bijna alle 30 streekvervoerders inclusief de 13 NS-dochters verenigen zich in het Management Team ESO. De GADO is een van deze NS-dochters.

Verenigd Streekvervoer Nederland wordt in 1989 opgericht uit de ESO en de ABS (NV Aandelenbezit Streekvervoer). In ABS NV waren alle aandelen van de Nederlandse spoorwegen in de Nederlandse busmaatschappijen ondergebracht. In 1992 wordt de naam Verenigd Streekvervoer Nederland veranderd in VSN-Groep.

In mei 1995 gaan de GADO en taxibedrijf De Grooth Beheer samen op in de Hanze-Groep. Beide bedrijven blijven echter onder hun oude naam actief. Ondertussen fuseren de collega's uit Friesland (FRAM) en Drenthe (DVM/NWH) tot VEONN. Op 30 september 1998 wordt bekend gemaakt dat Arriva de busbedrijven VEONN en Hanze voor 150,5 miljoen gulden overneemt van de VSN-Groep. Hiermee is de eerste privatisering in het autobusvervoer een feit. Het duurt nog tot mei 1999 voordat de naam GADO uit het straatbeeld verdwijnt.

Samen met de combinatie DVM/NWH exploiteert de GADO vanaf 6 november 1994 Interliner 300. Een snelle busverbinding tussen Groningen en Emmen die maar op enkele plaatsen stopt.