Algemeen

Onderstaande personen hebben een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van de NOLS. Van deze personen is een samenvatting van de levensgeschiedenis opgenomen. De personen staan op alfabetische volgorde van de achternaam.

Dhr. A.W. Bos (1860 - 1954)

Sectie ingenieur de heer Bos geboren op 5 maart 1860 te Groningen. Op zijn 17e gaat hij in het leger. Waar hij gaat studeren voor ingenieur. Een titel die hij na 2 jaar op 1 juli 1879 behaalt. In 1901 wordt hij ingenieur in dienst van het Rijk gedetacheerd te Hellevoetsluis. Het rijk verhuurt hem daarna aan de NOLS. In zijn tijd bij de NOLS zit de heer Bos 3 jaar lang in de gemeenteraad van de stad Zwolle. Vanaf 1 april 1907 wordt de heer Bos benoemd tot directeur Publieke Werken bij de gemeente Amsterdam. Een functie die hij precies 19 jaar tot 1926 zal vervullen. Hij overlijdt op 7 maart 1954 één dag na zijn 94e verjaardag.

Dhr. ir. M.E.H. Breuning (±1858 - 1924)

De familie Breuning komt oorspronkelijk uit het Duitse Moezel gebied. Maximilian Emil Hubert Breuning is zoon van een notaris. Hij gaat civiele techniek studeren in Aken. Eind 1882 laat hij zich tot Nederlander naturaliseren. Het specialiseert zich in het aanleggen van spoorlijnen. Rond 1884 werkt hij mee met het ontwerp van de GOLS, zoals het stationsgebouw van Enschede en een aantal bruggen. Daarna vertrekt hij naar het buitenland. Hij bekleedt verschillende functies in Java en Zuid-Afrika. In 1897 trouwt hij met onderwijzeres Jeannete Catharine Schilthuis te Pretoria. Ze krijgen 3 zonen, Martin Jan Breuning (geboren rond 1899 te Pretoria), Hubert Albert Breuning (geboren 4 december 1901 te Den Haag) en P.J. Breuning (geboren 28 december 1902 te Zwolle). Zoon Martin studeert af als civiel ingenieur en werkt van 1921 tot 1931 als ingenieur bij de Nederlandsch Indische Spoorweg-Maatschappij. In 1937 wordt hij benoemd tot directeur van Nederlandsche Tramweg Maatschappij. In 1940 wordt hij benoemd tot Rijksinspecteur. Zoon Hubert wordt architect en ontwerpt diverse gebouwen in Nederlands-Indië en Nederland.

De heer Maximilian Emil Hubert Breuning is directeur van de NOLS in de periode 1901 tot 1 mei 1911. Voor die tijd is hij hoofdingenieur bij de Nederlandsch Zuid-Afrikaansche Spoorweg Maatschappij (N.Z.A.S.M.). Op Koninginnedag 31 augustus 1911 wordt hij voor zijn verdiensten benoemd tot Ridder in de orde van Oranje Nassau. De heer Breuning heeft een opleiding tot civiel ingenieur gevolgd. Hij is getrouwd met J.C. Schilthuis. De heer Breuning overlijdt op 1 februari 1924 op 66-jarige leeftijd te Utrecht. Op 5 februari 1924 vindt in alle eenvoud de crematie in Westerveld bij de halte Driehuizen plaats. Bij de crematie is naast personeel van de N.Z.A.S.M. o.a. de heer Van Oort aanwezig. De heer Van Oort is directeur van Groningsch Drentsche Spoorweg Maatschappij. Ten tijde van de aanleg van de NOLS is de heer van Oort sectie-ingenieur bij de NOLS.

Dhr. E.G.H. Cuypers (1859 - 1927)

Op 18 april 1859 ziet dhr. Eduard Gerard Hendrik Cuypers in Roermond het levenslicht. Hij is de neef van de bekende architect P.J.H. Cuypers. Net als zijn oom is Eduard geïnteresseerd in de bouwkunst. In Amsterdam heeft hij een eigen architectenbureau, waar hij ook vele andere architecten opleidt. Later zijn er ook filialen in andere steden. Hij heeft samen met zijn medewerkers vele gebouwen in Nederland en Nederlands-Indië ontworpen. Naast het stationsgebouw van 's Hertogenbosch heeft de heer Eduard Cuypers de gebouwen van de NOLS ontworpen. Begin april 1927 verschijnen berichten in de krant dat Cuypers ernstig ziek is en opgenomen is in het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis in Amsterdam. Op 1 juni 1927 overlijdt de heer Eduard Cuypers in Den Haag tijdens een zware operatie. Hij wordt onder grote belangstelling begraven op de begraafplaats Zorgvliet in Amsterdam. Eduard is nooit getrouwd geweest en heeft een kinderen. Zijn architectenbureau wordt voortgezet en bestaat heden ten dage nog steeds.

Dhr. C.C. Geertsema (1843 - 1928)

Op 9 juni 1843 wordt de heer Geertsema geboren. De heer Geertsema wordt in 1892 benoemd tot commissaris van de Koningin in Groningen. Een functie die hij 25 jaar lang zal vervullen. De heer Geertsema is lange tijd voorzitter van de raad van commissarissen van de NOLS geweest. De heer Geertsema overlijdt op 19 oktober 1928.

Dhr. mr. J.F. Baron van Haersolte (1880 - 1957)

De heer Johan Frederik Baron van Haersolte wordt geboren op 15 oktober 1880 te Zwolle. Hij promoveert in 1908 tot meester in de rechten aan de Rijksuniversiteit te Leiden. Hij vestigt zich daarna weer in Zwolle als advocaat en procureur. Van 1909 t/m 1919 heeft hij zitting in de gemeenteraad van Zwolle. In 1930 gaat hij wonen op zijn landgoed "Gerner" in de buurt van Dalfsen. Hij heeft zitting in diverse raden en besturen waaronder de functie van directeur van de NOLS in de periode 1921 - 1938, maar ook o.a. de Nederlandsche Heide-Maatschappij, Dijkgraaf van het Waterschap de Noorder Vechtdijken. Daarnaast is Baron van Haersolte, kamerheer van H.M. de Koningin in buitengewone dienst. Hij overlijdt in maart 1957 in Zeist.

Dhr. C. Kossen (1862 - 1921)

De heer Cornelis Kossen wordt op 29 september 1862 geboren. De heer Kossen komt in 1899 in dienst van de NOLS. Het vervult lange tijd de functie secretaris - boekhouder. Na het aftreden van de heer Breuning op 1 mei 1911 volgt de heer Kossen hem op als directeur van de NOLS. Naast directeur van de NOLS wordt de heer Kossen bij de oprichting van de STAR in 1914 ook daar benoemd tot directeur. Functies die hij tot zijn dood op 7 april 1921 blijft vervullen. Bij de NOLS wordt hij opgevolgd door de heer mr. J.F. Baron van Haersolte en bij de STAR door de heer W.K. van Oort. Hij ligt begraven in Zwolle en op zijn grafsteen staat trots zijn directeursfuncties van de NOLS en de STAR vermeld.

Dhr. C. Lely (1854 - 1929)

Cornelis Lely wordt op 23 september 1854 in Amsterdam geboren. De heer Lely heeft in zijn leven als waterbouwkundig ingenieur en als minister zijn stempel gezet op diverse werken. In 1891 ontwerpt hij een plan voor het afsluiten van de Zuiderzee. Tijdens zijn ministerschap heeft hij zich actief ingezet voor de realisatie van de NOLS. Op 20 mei 1898 komt de heer Lely naar Emmen om het toekomstige traject te bekijken. In het kabinet Pierson (1897 - 1901) zorgt de heer Lely er voor dat de wet op de aanleg de NOLS door de 2e en 1e Kamer wordt goedgekeurd. In 1932 is de Afsluitdijk een feit en wordt de Zuiderzee definitief gesloten en is het IJsselmeer ontstaan. De heer Lely maakt dat niet meer mee. Hij is op 22 januari 1929 in Den Haag overleden.

Dhr. mr. J.C. de Marez Oyens (1845 - 1911)

De heer mr. Johannes Christiaan de Marez Oyens wordt geboren op 21 januari 1845 te Amsterdam. Hij is een afstammeling van een Amsterdamse bankiersfamilie. Hij wordt na een ambtelijke loopbaan als ARP-politicus in 1901 minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid in het kabinet Kuyper. Van 1899 tot 1901 is hij commissaris van de NOLS en bezoekt samen met Cornelis Lely het toekomstige traject. Hij brengt belangrijke wetten tot stand, zoals de Mijnwet 1903, de Telegraaf- en Telefoonwet 1904 en de Motor- en Rijwielwet. Enige jaren na zijn ministerschap wordt hij Eerste Kamerlid. Hij verongelukt bij een bergwandeling op 11 augustus 1911 in Partenkirchen (D).

Dhr. M.J. Meihuizen (1839 - 1903)

De heer Melchior Jansz Meihuizen is zoon van Jan Melchior Meihuizen (20 augustus 1813 - 11 november 1890) en Weija Reinders (17 maart 1816 - 28 april 1884) en wordt geboren op 4 februari 1839 te Wildervank. Vader Jan Meihuizen begint in Wildervank met het zagen en handelen in hout. In eerste instantie heeft hij aandelen in windhoutzaagmolens in Veendam en Wildervank. Later bezit hij een eigen windhoutzaagmolen en houthandel in Wildervank. Het hout wordt voor een groot deel gebruikt door de vele scheepswerven die er in de jaren 1850 tot 1880 in de provincie Groningen zijn. Zoon Melchior Meihuizen komt in 1861 in de zaak die vanaf dat moment onder de naam J.M. Meihuizen en Zoon verder gaat. Het hout komt vanuit diverse landen per boot in Delfzijl aan en gaat dan in drijvende vlotten naar Wildervank. Vader Jan Melchior Meihuizen is van 17 juli 1874 tot 1 juli 1889 burgemeester van de gemeente Wildervank. Melchior Jansz Meihuizen trouwt op 19 december 1860 met Hillechiena Wilkens. Melchior Meihuizen houdt de vernieuwingen goed in de gaten en is ondernemend. Een stoommachine vervangt de windmolen. In 1872 richt hij samen met zwager Folkert Wilkens uit Veendam en Pieter Schenkerbergen van Mierop uit Groningen een commissie op voor de aanleg van een buurtspoorwegmaatschappij. Dit initiatief loopt op niets uit, maar de heer Melchior Meihuizen verliest de spoorwegen niet uit het oog. Ook in het oprichtingscomité van de NOLS is de heer Melchior Meihuizen actief. Na de oprichting van de NOLS in 1899 wordt de heer Melchior Meihuizen een van de commissarissen. De eerste trein heeft hij echter niet in Wildervank zien aankomen. Op 23 juli 1903, zeven jaar voordat de eerste trein Wildervank binnenrijdt, overlijdt de heer Melchior Meihuizen. De familie Meihuizen groeit uit tot een bekende handelsfirma in Wildervank en omstreken. Samen met andere firma's (o.a. Wilkens, Everts en Duinjer) in Veendam en Wildervank worden diverse andere fabrieken opgericht.

Dhr. W. Nivel (1850 - 1907)

De heer Willem Nivel wordt geboren in 1850. Willem is de jongere broer van Johannes Hubertus Nivel (1845 - 1895). Johannes wordt door Jan Willink aangesteld als ingenieur bij de NWS. Na een kort intermezzo bij de Staatsspoorwegen wordt hij door de aandeelhouders van de GOLS benoemd tot directeur van dit bedrijf. Johannes stelt zijn broer Willem aan als medewerker van zowel NWS als GOLS. Bij de GOLS is Willem sectie-ingenieur. Vanaf 1898 is Willem betrokken bij de bouw van de NOLS. Hij is sectie-ingenieur van het eerste traject Zwolle - Mariënberg. Daarna is hij betrokken bij het traject Mariënberg - Almelo. Hij sterft in actieve dienst in 1907.

Dhr. ir. W.K. van Oort (1878 - 1958)

De heer Willem Karel van Oort wordt in Den Haag geboren. Na zijn middelbare school gaat hij naar de technische hogeschool in Delft. In 1900 haalt hij zijn ingenieurs diploma. Als een van zijn eerste banen wordt hij sectie-ingenieur bij de NOLS. Na zijn eervolle ontslag bij de NOLS richt hij samen met ir. D. van der Zee in Groningen een eigen ingenieursbureau op. Het bureau richt zich op de aanleg van spoorwegen, waterstaatswerken en uitbreidingsplannen van gemeenten. In 1913 doet hij onderzoek naar de rentabiliteit van een eventuele tramlijn op het eiland Texel. Voor "Het Comité van Actie voor den Woldjer Spoorweg" schrijft hij in 1914 mee aan de brochure "Het Woldjer Spoor". Hij is betrokken bij de aanleg van de spoorlijn Winsum - Zoutkamp. Hij doet in 1920 onderzoek naar de gang van zaken bij de stoomtrammaatschappij Oldambt-Pekela. Hij is sterk betrokken bij de aanleg van de STAR. Vanaf 1921 vervult hij de functie van directeur van de STAR. Voorheen was hij al benoemd als waarnemend directeur. De functie van directeur van de STAR zal hij tot zijn dood blijven vervullen. Bij de opening van de STAR in 1924 wordt hij benoemd Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Naast alle spoorwegwerken is hij ook maatschappelijk zeer betrokken. Hij is tientallen jaren voorzitter van de Maatschappij tot Verbetering van de Woningtoestanden, voorzitter van de Vereniging van Ingenieurs in Groningen en voorzitter van de Rotary Club in Groningen. Na een kort ziekbed overlijdt hij toch nog onverwacht op 80-jarige leeftijd op 21 maart 1958.

Dhr. mr. H. van der Vegte (1868 - 1933)

Hendrik van der Vegte wordt geboren op 15 augustus 1868. Hij is minister van Waterstaat in de periode 1926 - 1929. Vanaf 1932 betrokken bij de NOLS waar hij de functie van voorzitter van de raad van commissarissen vervult. Op 29 augustus 1933 overlijdt de heer Van der Vegte. Op 1 september 1933 vindt de begrafenis plaats, waar ook de directeur van de NOLS Baron van Haersolte aanwezig is.

Dhr. H.J.E. Wenckebach (1861 - 1924)

De heer Henri Johan Eduard Wenckebach wordt geboren in 1861. Hij is van 1899 tot 1901 directeur van de NOLS. In 1901 krijgt hij de functie van directeur-generaal van de Staatsmijnen aangeboden. Op 19 april 1917 presenteert hij een plan om in Nederland een hoogovenbedrijf te beginnen. De Nederlandse regering ziet wel wat in de plannen en is bereid om financiële steun te verlenen. Op 20 september 1918 worden de Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken opgericht. De vestigingsplaats wordt IJmuiden. De heer Wenckebach wordt directeur van het bedrijf dat we in de volksmond beter kennen als Hoogovens. Inmiddels is de naam verandert in Corus en maakt het concern deel uit van het Indiase Tatra concern. Op 21 februari 1924 overlijdt de heer Wenckebach plotseling op 62 jarige leeftijd. Zijn broer is prof dr. K.F. Wenckebach een bekend hartspecialist.

Dhr. J. Willink (1831 - 1896)

De heer Jan Willink is telg van een bekende familie in Winterswijk. Jan Willink wordt op 30 oktober 1831 geboren. Hij is het 5e en jongste kind van de ouders Abraham Willink (1791 - 1863) en Christina ten Cate (1800 - 1863). Diverse industriële complexen in de Achterhoek zijn in de handen van de familie Willink. In 1855 treedt Jan Willink in het huwelijk met Judith (Juke) Paschen. Het gezin krijgt 6 kinderen, Abraham, Willem, Rika, Jan, Hendrik en Christje. Zoon Hendrik overlijdt tijdens een buitenlandse reis al op jeugdige leeftijd aan malaria.

Om de producten uit de fabrieken in de Achterhoek eenvoudig te kunnen exporteren, is snel en adequaat transport noodzakelijk. In die tijd valt de keuze bij gebrek aan andere snelle mogelijkheden algauw op de spoorwegen. De heer Willink is dan ook voorvechter en oprichter van de spoorwegmaatschappijen NWS en GOLS in en rond de Achterhoek. Hij staat ook aan de wieg van de NOLS, maar heeft de realisatie niet mee mogen maken, daar hij in 1896 komt te overlijden.