Noordoosterlocaalspoorweg-Maatschappij

Home Inhoud Terug
Contact

De NOLS tijdens Eerste Wereldoorlog

Gewijzigd: l:24-05-2024

Algemeen

De onderlinge verstandhouding tussen de landen in Europa verslechtert in 1914 behoorlijk. Duitsland, Frankrijk en Engeland raken met elkaar slaags. Op wereldschaal breiden de gevechten zich uit. België verandert in een groot slagveld. Nederland probeert zich zo veel mogelijk afzijdig te houden. Deze oorlog wordt in die tijd dan ook aangeduid met de naam "De Groote Oorlog". Pas later na het ontstaan van nog een grootschaligere oorlog krijgt deze oorlog de naam waaronder we hem nu kennen "De Eerste Wereldoorlog".

Door de ligging naast de strijdende partijen gaan de gevolgen niet aan Nederland voorbij. Begin augustus 1914 is de dreiging van een buitenlandse aanval dusdanig groot dat de Nederlandse regering besluit het gehele leger te mobiliseren. Van 1 tot en met 3 augustus 1914 is er geen treinverkeer voor burgers. Al het materiaal is beschikbaar voor het leger om haar troepen in stelling te brengen. Het personenverkeer vanuit Coevorden op de spoorlijn van de Bentheimer Kreisbahn wordt vanaf 2 augustus geheel gestaakt. Het goederenverkeer op dit traject valt niet stil en zal gedurende de oorlog juist toenemen. Vanaf 4 augustus 1914 is het ergste gevaar geweken en kunnen een aantal passagierstreinen rijden. Na een aanvankelijke opleving van het treinvervoer ontstaat er in de loop der tijd een gebrek aan materialen voor het onderhoud van de treinen en de infrastructuur waardoor de dienstuitvoering in gevaar komt. Ook de voor de voortbeweging van de treinen noodzakelijke steenkolen worden schaarser en duurder. De Staatsspoorwegen zijn genoodzaakt het aantal treindiensten gaande de oorlog steeds verder terug te dringen. Het onderhoud aan de gebouwen en infrastructuur stellen de Staatsspoorwegen voorlopig uit, wegens gebrek aan geld maar ook wegens het ontbreken van degelijke materialen.

Officiële import van goederen uit omliggende landen is nauwelijks nog mogelijk. Vanaf 1915 moet de Nederlandse bevolking op belangrijke grondstoffen bezuinigen. Op diverse plaatsen in het land smokkelt de bevolking om de huishoudportemonnee van een extra zakcentje te voorzien. Door de regering aangestelde douaniers zien er op toe, dat er geen handel ontstaat in smokkelwaar. Het station van Gasselternijveen is het tijdelijke onderkomen van een aantal van deze douaniers. De eigen Nederlandse voedselbronnen worden nog belangrijker dan ze voor de oorlog al waren. De aardappelteelt in Drenthe en Groningen is een van deze Nederlandse voedselbronnen. Veel van de geoogste aardappelen zijn bestemd voor de mensen in West-Nederland. Het transport gaat voor een groot deel per trein. Met name in het jaar 1917 is het transport van ongekende omvang. In het najaar vertrekken honderden goederenwagons van de laad- en losplaatsen langs het traject van de NOLS. Boeren rijden af en aan met karren vol aardappelen.

Op 11 november 1918 komen de strijdende partijen in Europa een wapenstilstand overeen. De Eerste Wereldoorlog is ten einde. De economie van Europa komt weer langzaam opgang. Diverse producten als voedsel, brandstof en ertsen, die tijdens de oorlogsjaren schaars zijn, komen weer in voldoende grote hoeveelheden op de markt. Op 27 februari 1919 wordt de verbinding Coevorden - Bentheim weer voor het reizigersvervoer heropend. Om 13.00 uur arriveert de eerste trein in Coevorden. Dit feit wordt in Coevorden feestelijk gevierd.