Algemeen

Op de diverse trajecten van de NOLS hebben in de loop der tijd diverse extra en bijzondere treinen gereden. Deze treinen rijden als extra naast de treinen volgens de reguliere dienstregeling. Op deze pagina staan een aantal van deze extra treinen vermeld. Sommige treinen waren alleen toegankelijk voor een speciale groep mensen of waren überhaupt niet toegankelijk voor reizigers. Voor andere treinen kon iedereen een speciaal treinkaartje kopen. De opsomming is niet compleet, maar geeft een divers beeld waarom en wanneer extra treinen hebben gereden op de (voormalige) NOLS-trajecten. De lijst wordt steeds langer, omdat ook anno nu nog steeds af en toe extra treinen worden ingezet.

Markttreinen

In de tijd voor de grote supermarktketens speelt de markt een belangrijke rol in het dagelijkse leven. Voor de bezoekers van de markten in Coevorden en Zwolle worden aan het begin van de 20e eeuw op marktdagen speciale marktkaarten verkocht. Deze geven recht op een retour derde klas op marktdagen. Aan deze goedkope biljetten zijn echter een aantal beperkingen gesteld zoals, op de heenreis moet men voor 12 uur aankomen in de markt plaats, men moet voor 18 uur uit de markt plaats vertrekken, men mag onderweg niet uitstappen, men kan geen overgangskaart naar een hogere klasse kopen, kinderen moeten de volle prijs betalen. Voor de arme bevolking van het platte land zijn deze kaarten een voordelige manier om in de grote stad boodschappen te gaan doen. De prijs van deze kaarten is bijvoorbeeld in 1930, 3,5 cent per kilometer, met een minimum van 4 kilometer.

Personeelsreis Jansen & Tilanus

Op 5 oktober 1906 mogen alle 678 werknemers op kosten van hun werkgever Jansen & Tilanus in Vriezenveen met een extra trein naar Amsterdam. Het huwelijk van de heer Tilanus is de aanleiding van deze geste. Om 5 uur 's morgens vertrekt de extra trein van het onlangs geopende station Vriezenveen. In Amsterdam wordt gezamenlijk dierentuin Artis en theater Carré bezocht. Om 11 uur 's avonds is de trein weer terug in Vriezenveen.

In het kader van het 80-jarig bestaan van het bedrijf Jansen & Tilanus in 1949 wordt eenzelfde soort dagtocht gemaakt. Op 27 augustus 1949 gaat het personeel een dag met z'n allen naar Rotterdam. Op de heenweg moeten de personeelsleden in Almelo overstappen van de stoomtrein op een dieseltrein. De terugreis wordt geheel met een stoomtrein uitgevoerd. In Rotterdam staan o.a. een bezoek aan de Maastunnel en diergaarde Blijdorp op het programma.

Groninger Vacantie Kinderfeest

Om kinderen vanuit de stad Groningen een leuke vakantiedag te gunnen buiten de stad wordt jarenlang in de zomer het Vakantie Kinderfeest georganiseerd. In de eerste jaren worden de kinderen met een extra trein vervoerd. In latere jaren neemt het vervoer per auto de overhand. Station Rolde is meerdere keren de eindbestemming van de speciale trein, bijvoorbeeld in 1928, 1930 en 1935. In de toptijd van het evenement gaat het om meer dan 1.200 kinderen. De trein van 1930 bestaat volgens de media uit 21 rijtuigen ! In dat jaren worden 750 kinderen ondergebracht in Rolde en 350 kinderen in Gasselte.

Kermis Coevorden

Na afloop van de kermis in Coevorden op maandag 1 juni 1925 (2e Pinksterdag) rijdt er 's avonds een extra trein naar Nieuw-Amsterdam en een naar Mariënberg. Beide treinen stoppen op alle tussengelegen stations, haltes en stopplaatsen.

VARA-Zomerfeest

Op zondag 12 juli 1931 vindt er in Hilversum het VARA-Zomerfeest plaats. Vanuit het hele land rijden er extra treinen naar dit spektakel. Aan de NOLS-lijn is Coevorden ook een startpunt van een dergelijke extra trein. De trein rijdt via Almelo waar gecombineerd wordt met een trein uit Enschede. De trein vertrekt om 6.50 uur uit Coevorden. Tussen Coevorden en Almelo wordt nog gestopt in Vroomshoop en Vriezenveen. 's Avonds gaat het in omgekeerde richting.

Goedkoope treinen, Goedkoope tarieven

Om de bevolking in de minder koopkrachtige regio's een verzetje in de zomer te bieden, rijden er eind jaren twintig en begin jaren dertig van de vorige eeuw speciale treinen naar toeristische attracties en grote steden. In de eerste jaren, o.a. 1924, worden de reizen in advertenties en strooibiljetten bekend gemaakt. 6 juli 1924 rijdt er een goedkope trein van Groningen naar Ter Apel. De trein beschikt over 2e en 3e klas rijtuigen. Onderweg stop de trein in Hoogezand - Sappemeer, Zuidbroek, Veendam en Stadskanaal HS. Vanuit Groningen kost een retour 3e klas 2 gulden en in de 2e klas 3 gulden.

In 1932 en 1933 worden er zelfs complete reisgidsen gedrukt. De titel van dit boekje luidt "Goedkoope treinen Goedkoope tarieven zomer 1932". Enkele van de genoemde treinen zijn bedoeld voor de mensen langs de NOLS-trajecten. Bestemmingen zijn onder andere de Zuiderzeewerken, Amsterdam en Den Haag. Vanuit de omgeving van de NOLS rijden in 1932 de volgende treinen;

Goedkoope trein naar de Zuiderzeewerken op woensdag 20 juli 1932:

Vertrekplaatsen : Arnhem, Velp, Dieren, Doesburg, Zutphen, Olst, Oldenzaal, Enschede, Hengelo, Almelo, Nijverdal, Coevorden, Gramsbergen, Hardenberg, Zwolle, Meppel en Leeuwarden.

Goedkoope trein naar Almelo en Enschede op vrijdag 29 juli 1932:

Vertrekplaatsen: Delfzijl, Groningen, Hoogezand - Sappermeer, Zuidbroek, Veendam, Wildervank, Stadskanaal, Gasselternijveen, Drouwen, Buinen, Exloo, Valthe, Weerdinge, Emmen, Zuid Barge en Nieuw Amsterdam.

Goedkoope trein naar Amsterdam en Zandvoort op dinsdag 9 augustus 1932:

Vertrekplaatsen: Emmen, Nieuw Amsterdam, Coevorden, Gramsbergen, Hardenberg, Den Ham - Vroomshoop, Vriezenveen, Almelo, Wierden, Nijverdal, Raalte, Heino, Diepenveen, Kampen, Hasselt, Meppel, Staphorst, Dedemsvaart, Zwolle, Nunspeet en Harderwijk.

Goedkoope trein naar de Zuiderzeewerken op woensdag 10 augustus 1932:

Vertrekplaatsen: Nieuwe Schans, Winschoten, Scheemda, Stadskanaal, Wildervank, Veendam, Zuidbroek, Hoogezand - Sappermeer, Groningen, Hoogkerk - Vierverlaten, Zuidhorn, Grijpskerk, Visvliet, Buitenpost, Veenwouden, Hardegarijp, Tietjerk, Stiens, Heerenveen, Akkrum, Grouw - Irnsum, Harlingen, Franeker, Dronrijp, Deinum, Leeuwarden, Jellum - Boxum, Mantgum, Bozum en Sneek.

Goedkoope trein naar Den Haag op woensdag 17 augustus 1932:

Vertrekplaatsen: Emmen, Nieuw Amsterdam, Coevorden, Gramsbergen, Hardenberg, Den Ham - Vroomshoop, Vriezenveen, AlmeloS, Wierden, Nijverdal, Raalte, Heino, Diepenveen, Kampen, Hasselt, Meppel, Staphorst, Dedemsvaart, Zwolle, Nunspeet en Harderwijk.

Goedkoope treinen Goedkoope tarieven zomer 1933:

In de zomer van 1933 verschijnt een zelfde boekje als in 1932. Het aantal opgenomen treinen is echter beduidend minder. Daarna is niets meer van dit fenomeen vernomen.

Advertentie van de Goedkoope trein Groningen - Ter Apel. Het Vaderland, 2 juli 1924.

-

Voetbaltrein Almelo - Veendam v.v.

Op zondag 20 maart 1932 rijdt er een extra trein zonder te stoppen tussen Enschede - Almelo - Mariënberg - Coevorden - Veendam. De trein is ingelegd vanwege de voetbalwedstrijd tussen Veendam en Sportclub Enschede in het stadion van Veendam aan de Lange Leegte. Het stuk tussen Enschede en Almelo rijden de supporters met een normale trein. In Almelo wordt overgestapt op een motortrein die de supporters via de spoorlijnen van de NOLS naar Veendam rijdt. De reis neemt 3 uur in beslag en begint om 9.05 uur in Enschede en de kosten bedragen NLG 3,90 per persoon. De terugreis gaat in omgekeerde volgorde en de supporters zijn om 10 uur weer op het station van Enschede. De belangstelling voor de motortrein valt tegen. Behalve de spoorwegen rijden ook touringcarbedrijven tussen Enschede en Veendam. Touringcarbedrijf T.A.D. uit Enschede vraagt voor de genoemde reis maar een prijs van NLG 3,15. De supporters gaan in ieder geval goed gemutst naar huis want Sportclub Enschede wint de wedstrijd.

Advertentie in het Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant van 16 maart 1932 voor de treinreis naar Veendam. Collectie R. van Wissen.

-

Oranjetrein

In de zomer van 1933 rijdt de Oranjetrein door Nederland. De Oranjetrein is een rollende jaarbeurs. De trein bestaat uit 18 Belgische rijtuigen. Ook het traject van de NOLS wordt aangedaan. Zo is de trein op 9 augustus in Vriezenveen, op 10 augustus in Coevorden, op 11 augustus in Emmen, op 12 augustus in Stadskanaal en 13 augustus in Veendam. Tijdens het oponthoud op het station kunnen bewoners de trein bezoeken en zich op de hoogte brengen van alle nieuwe huishoudelijke snufjes en wetenswaardigheden. In Emmen is de belangstelling zo groot dat het toegestroomde publiek met hekken in bedwang moet worden gehouden en de politie zelfs een keer met de blanke sabel moet ingrijpen om het publiek in toom te houden.

Advertentie van Peek & Cloppenburg voor de Oranjetrein die hun collectie in rijtuig 9 laten zien. Nieuwsblad van het Noorden, 12 augustus 1933.

-

Jaarbeurs

In 1934 kunnen inwoners van Veendam tegen een gereduceerd tarief met een speciale trein naar de voorjaarsbeurs in Utrecht.

Personeelsreis Hollandia

In 1936 maakt het personeel van strookartonfabriek Hollandia in Coevorden een bedrijfsuitje naar Amsterdam. Het voltallige personeel van de fabriek vertrekt per trein van station Coevorden.

NSB landdag in Rolde

Op 19 september 1942 organiseert de NSB een landdag nabij Rolde. Er komen ruim 20.000 mensen op het evenement af. NSM leider Mussert spreekt de mensen toe. Daarnaast zijn er vele hoog geplaatste functionarissen van de Duitse bezettingsmacht aanwezig. De bezoekers komen o.a. met 4 extra treinen naar Rolde. De reizigers lopen van het station naar het festivalterrein. Daarnaast rijden er extra trams en bussen. Mensen uit de omgeving komen op de fiets.

De volgende extra treinen zijn ingelegd:

• Trein A: Leeuwarden (7.39 u) - Rolde (10.03 u), retour Rolde (18.53 u) - Leeuwarden (21.05 u)
• Trein B: Stadskanaal (11.09 u) - Rolde (11.44 u), retour Rolde (17.20 u) - Stadskanaal.
• Trein C: Groningen (9.56 u) - Rolde (10.50 u), retour Rolde (17.54 u) - Groningen (18.47 u).
• Trein D: Assen (11.20 u) - Rolde (11.32 u) is bedoeld voor de mensen die met de NTM-tram uit Friesland in Assen zijn aangekomen. Retour Rolde (17.12 u) - Assen (17.24 u).

Op 5 juli 1941 wordt eveneens een dergelijke landdag in Rolde georganiseerd.

Aankomst van een extra trein op het station van Rolde. Collectie Drents Archief fotonummer DA936002, 5 juli 1941.

-