Gegevens station

Exploitatie

Geopend als station aan de spoorlijn Zwolle - Stadskanaal. Na de sluiting van de spoorlijn Emmen - Gasselternijveen in oktober 1938 loopt de spoorlijn tot Emmen, met uitzondering van een kleine opleving in en na de Tweede Wereldoorlog.

Gebouwen

Stationsgebouw I

Stationsgebouw van het type NOLS 3e klasse. Het stationsgebouw is aanbesteed met bestek NOLS-21. In 1915 wordt de goederenloods vergroot. De zuidwestkant van het gebouw is in de loop der tijd wit geschilderd. In later jaren is op de uitbouw aan de zuidzijde een balkon gemaakt. Om dit balkon te bereiken is in de zijwand naast de schoorsteen van de eerste etage een deur gemaakt. Deze deur heeft een opvallend ronde bovenkant. Een hek op de uitbouw moet voorkomen dat de bewoner van het balkon valt. Het originele stationsgebouw is in augustus 1970 afgebroken. Aan de kant richting Emmen is naast het stationsgebouw ooit een kastanjeboom geplant, die er vandaag de dag nog steeds staat.

Het oorspronkelijk stationsgebouw van Dalen met een stoomtrein getrokken door locomotief SS-38 richting Zwolle. Ansichtkaart.

-

Stationsgebouw II

Voor de heropening in 1987 is uitsluitend een abri met daar vlakbij een klok op het perron geplaatst. Later is het station van Dalen voorzien van een kaartautomaat bij de opgang van het perron. Op het voorterrein is in de loop der tijd een fietsenstalling gebouwd. Tussen november 2000 en januari 2001 wordt de fietsenstalling vernieuwd. Er komen 12 stuks fietskluizen en 80 stuks klemmen voor het stallen van fietsen.

De abri van het 2e station Dalen kort voor de opening. Om de abri staat nog een bouwhek ter bescherming. Foto R. van Wissen, 24 mei 1987.

De abri van het 2e station Dalen kort na de opening. Foto Drents Archief, collectie Hoekstra, 1 juni 1987.

Vanaf de dienstregeling van 12 december 2004 wil NS-Reizigers de dienstregeling op het traject Zwolle - Emmen anders opzetten. Daarbij zou station Dalen weer worden opgeheven. NS-Reizigers is echter te laat met haar verzoek tot opheffing bij de minister. Minister Karla Peijs verplicht NS-Reizigers dan ook om het station op te houden. In de daarop volgende dienstregelingen is voldoende ruimte om station Dalen open te houden en lijkt de sluiting weer van de baan. Al blijft station Dalen één van de minst drukke stations van de provincie Drenthe.

Station Dalen in een groene omgeving. Rechts achteraan de wachterswoning. Foto R. van Wissen, 07 juni 2016.

-

Nevengebouw

Het nevengebouw is aanbesteed met bestek NOLS-21. Het nevengebouw is van het kleine type zonder uitbouw voor treinpersoneel. Het nevengebouw staat aan de zijde Nieuw-Amsterdam naast het stationsgebouw. Inmiddels is het nevengebouw afgebroken.

Nevengebouw zoals dat bij het station Dalen wordt gebouwd. Tekening R. van Wissen.

Bergplaats voor ploeggereedschap

Tussen stations- en nevengebouw wordt in 1908 een houten bergplaats voor ploeggereedschap bijgebouwd. Deze bergplaats is inmiddels afgebroken.

Het stationsgebouw en emplacement van Dalen met personeel. Rechts tussen de bomen staat de bergplaats. Op de achtergrond staat een open goederenwagen op het goederenspoor. Ansichtkaart.

-

Stenen goederenloods

Naast het stationsgebouw aan de losweg wordt een stenen goederenloods gebouwd. Tijdens de afbraak van het stationsgebouw is de goederenloods nog aanwezig. Zie de foto van het emplacement waar voor het stationsgebouw de stenen goederenloods aan de losweg te zien is.

Dubbele dienstwoning

Rond 1915 worden er door de Staatsspoorwegen twee aan elkaar gebouwde woningen ten oosten van de spoorlijn neergezet. Deze woningen dienen voor het onderbrengen van wegwerkers. De beide woningen kosten samen NLG 8.060,10, inclusief twee bergplaatsen bij de woningen. De woningen staan er nog steeds. Tussen de tuin en het spoor heeft de bewoner van het westelijke huis een ouderwetse handelinrichting neergezet als aandenken.

Dubbele dienstwoning langs het spoor. Foto R. van Wissen, 24 mei 1987.

-

Emplacement

Bij de opening heeft Dalen een doorgaand spoor met een goederenspoor voor laden- en lossen van goederenwagons. Het goederenspoor heeft een aftakking naar een kopspoortje dat eindigt nabij de goederenloods. Even voorbij het station maakt het spoor een boog naar rechts richting Dalerveen.

In 1910 laten de Staatsspoorwegen als onderdeel van bestek SS-1202 een kruisspoor bouwen met een 2e perron. Ook het goederenspoor wordt van 2 kanten aangesloten zodat de locomotief over het doorgaande spoor kan omlopen. Eind november 1916 neemt de Tweede Kamer de onteigeningswet aan voor de uitbreiding van het emplacement van station Dalen.

In de Tweede Wereldoorlog wordt het 2e spoor met een lengte van 506 meter met de bijbehorende wissels 3 en 6 weer opgebroken. De vrijgekomen materialen worden door de Duitsers afgevoerd. De sleutels om de overige wissels te bedienen liggen vanaf 10 maart 1943 in post T in Coevorden. De bewoner van het stationsgebouw heeft geen bemoeienis meer met het treinverkeer.

Volgens een lijst van de Nederlandse Spoorwegen uit 1960 worden de goederenfaciliteiten in Dalen gebruikt door de firma's Coöperatieve Landbouwvereniging "Dalen" te Dalen, Veevoeder- en Kunstmesthandel J. Hudding te Dalen en L. IJdens te Dalen.

Na de afbraak van het stationsgebouw wordt ook het goederenspoor in 1971 verwijderd. Het kopspoortje naar de goederenloods is al eerder afgebroken (rond 1961).

Bij de heropening van het station in 1987 bestaat het emplacement uitsluitend uit een perron langs het doorgaande spoor.

Op vrijdag 22 november 2019 is er bij station Dalen een bankje geplaatst voor mensen die wachten op een taxi of andere vervoersmogelijkheid. Het is echter geen nieuw bankje, maar afkomstig van sportpark 't Grootveld en is daar geplaatst in de tijd dat Ivo Opstelten nog burgemeester was van de gemeente Dalen!

De noordzijde van de spooraansluiting van Dalen bij km 59,2 kijkend naar het noordoosten, met op de voorgrond het wissel naar het zijspoor en daarachter het voormalige stationsgebouw met het balkon op de uitbouw. Collectie NVBS-Railverzamelingen, Foto R. Ankersmit, 27 augustus 1960.

-

Beveiliging

In de laatste jaren van het oorspronkelijk station Dalen zijn er geen seinen meer aanwezig. Bediening vindt plaats vanuit Coevorden waar ook de sleutel ligt. Als er een goederentrein naar Dalen rijdt, kan er geen treinverkeer plaats vinden tussen Coevorden en Nieuw-Amsterdam. Pas als de locomotief weer terug is in Coevorden kan het baanvak weer vrij gegeven worden.

Personeel

Op het station van Dalen hebben een groot aantal mensen gewerkt. Hieronder staat een overzicht van diverse personen en functies zover bij de auteur bekend, gebaseerd op de overzichten uit "Het Utrechts Archief" en publicaties in kranten en boeken. Het overzicht is niet compleet en zal waar mogelijk worden aangevuld. De personen zijn ingedeeld naar de laatste functie die ze op het station Dalen hebben vervuld.

Gegevens plaats

Algemeen

De plaats Dalen is een van oorsprong agrarische gemeenschap. In het dorp zijn nog vele oude boerderijen te vinden. Sinds 1 januari 1998 maakt de plaats Dalen deel uit van de gemeente Coevorden.

De gemeente Dalen heeft met de NS een contract afgesloten waarin is vast gelegd dat de halte Dalen in ieder geval 15 jaar lang open mag blijven. Wanneer na 15 jaar blijkt dat de halte niet voldoet aan het verwachte aantal in- en uitstappende reizigers, dan heeft de NS het recht om de halte te sluiten.

De gemeente Dalen heeft 15.000 gulden uitgegeven aan de festiviteiten rond de heropening van het station Dalen. Deze festiviteiten duren een hele week en omvatten te verschillen de activiteiten zoals optredens van bekende en minder bekende artiesten, mark, wedstrijden.

De gemeente besteedt 70.000 gulden aan het aankleden van het nieuwe stationsplein. Begin 2004 maakt NS-Reizigers bekend dat zij voornemens zijn om met de ingang van de nieuwe dienstregeling op 12 december 2004 het station Dalen weer te sluiten. Minister Karla Peijs van verkeer en waterstaat heeft dit echter tegengehouden daar NS-Reizigers de aanvraag tot sluiting te laat heeft ingediend. Een sluiting moet minimaal 18 maanden van te voren aangevraagd worden. Pas op 1 januari 2006 mag het station gesloten worden. Inmiddels probeert de gemeente Coevorden, waar Dalen toebehoort, alternatieven te bedenken waardoor sluiting voorkomen kan worden. Een daarvan is om ter hoogte van het station een stuk dubbelspoor aan te leggen. Hierdoor kunnen treinen elkaar te hoogte van Dalen passeren. Dit is volgens de gemeente goedkoper dan een aparte buslijn op te richten die de reizigers vanuit Dalen naar Coevorden moet brengen.

Minister Peijs van verkeer neemt in december 2004 geen beslissing over het voortbestaan van het station. Dit wil zij overlaten aan de nieuwe exploitant die moet voortkomen uit een aanbesteding door de provincie Drenthe eind 2005. Daarmee riskeert zij een mogelijke stopzetting van de complete spoorlijn door NS-Reizigers met ingang van de dienstregeling december 2005. Uiteindelijk loopt het niet zo'n vaart. De aanbesteding wordt uitgesteld en NS-reizigers zet snelle plan V treinstellen in om een stop in Dalen mogelijk te maken.

Bestuur

Dalen is een zelfstandige gemeente tot 1 januari 1998. Vanaf die datum gaat Dalen op in de gemeente Coevorden. In de periode 1880 tot aan de fusie in 1998 heeft Dalen de onderstaande burgemeesters gehad.

Voorzieningen

Bij het station in Dalen zijn geen voorzieningen voor de reizigers aanwezig. Het centrum waar diverse horeca gelegenheden zijn, is echter niet ver weg.