Gegevens stopplaats

Exploitatie

Geopend als stopplaats aan de spoorlijn Zwolle - Hardenberg. Op 1 juli 1905 wordt de spoorlijn verlengd naar Coevorden en op 1 november 1905 verlengd naar Stadskanaal. Na de sluiting van de spoorlijn Emmen - Gasselternijveen in oktober 1938 loopt de spoorlijn tot Emmen, met uitzondering van een kleine opleving in en na de Tweede Wereldoorlog als het stuk tussen Emmen - Gasselternijveen heropend wordt.

Het voorplein van de stopplaats heeft tussen 1903 en 1905 tijdelijk dienstgedaan als opslagterrein voor bovenbouwmateriaal. Dit bovenbouwmateriaal ligt eerst op de stapelplaats in Zwolle opgeslagen. Om het dichter bij de werkplek te brengen besluit de NOLS om een deel alvast naar Junne te transporteren. De aannemers die bij Mariënberg en verder werken, hoeven nu niet meer te wachten op transporten uit Zwolle maar kunnen dit nu in Junne halen. Deze werkwijze heeft tevens als groot voordeel, dat de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen op het inmiddels geopende traject Zwolle - Ommen minder last heeft van werktreinen die tussen de normale dienstregeling door moeten rijden.

Vanaf 22 mei 1932 stoppen er conform dienstregeling geen reizigerstreinen meer in Junne. Officieel wordt de stopplaats een jaar later gesloten.

Gebouwen

Wachterswoning

Door de aanwezigheid van een losspoor achten de Staatsspoorwegen het noodzakelijk, dat hier toezicht op gehouden moet worden. De mogelijkheid tot sabotage wordt te groot geacht. Vandaar dat er bij de stopplaats Junne een wachterswoning wordt gebouwd. De wachterswoning is aanbesteed met bestek NOLS-17. De wachterswoning en het losspoor worden aan de noordkant van de spoorlijn gebouwd. De wachter krijgt de zware taak het wissel goed in de gaten te houden en eventueel te bedienen als er wagons gebracht of opgehaald worden. De stopplaats op zich acht de NOLS geen haltegebouw waard, zodat er in het gebouw geen echte wachtkamer wordt gebouwd. Als schuilplaats voor de reizigers wordt een houten schuurtje met een bank aan de zijkant van het gebouw voldoende geacht. In het gebouw heeft de wachter zijn woning en een kamer met uitzicht op de spoorbaan die ingericht wordt als kantoor. In 1920 laten de Staatsspoorwegen een extra deur in de portaal van de woning maken. In tegenstelling tot veel andere gebouwen is slechts een muur van het gebouwtje wit geplamuurd. Bij het gebouw heeft een wagenbak van een oude goederenwagen gestaan voor extra opslagruimte. Deze wagenbak wordt in 1936 opgeruimd. In 1964 staat het gebouw er nog. In de jaren daarna is het gebouw afgebroken.

Voormalige wachterswoning Junne in gebruik als woning. onbekende fotograaf, 27 augustus 1964.

Spoorbaan vanaf de overweg Nieuwe Hammerweg in Junne in de richting Mariënberg. Hier was ooit de halte Junne. Foto R. van Wissen, 21 augustus 2009.

Bergplaats

Voor het opslaan van steenkolen, lantaarns, olie en verbruiksgoederen wordt begin september 1905 goedkeuring verleend om een houten bergplaats te bouwen. De bergplaats komt oostelijk naast de wachterswoning. De kosten voor de bergplaats worden ingeschat op 250 gulden. De bergplaats is eerder afgebroken dan de wachterswoning.

Waterplaats

Conform de andere stopplaatsen is voor de (mannelijke) reizigers een waterplaats in de nabijheid van het perron aanwezig. De waterplaats is aanbesteed met bestek NOLS-17. De waterplaats is inmiddels afgebroken.

Emplacement

In de oorspronkelijke ontwerpdocumenten van bestek NOLS-7 staat een losspoor dat scherp afbuigt van het hoofdspoor naar het noorden en in te rijden is vanuit Mariënberg. Als optie is er een 2e spoor dat van het losspoor terugloopt naar het hoofdspoor. Bij de opening van Junne ligt er een losspoor, dat in te rijden is vanuit de richting Ommen en parallel loopt met het hoofdspoor. Rond 1908 wordt in opdracht van een buitenlandse mijnbouwmaatschappij een extra kopspoortje gebouwd. Op het kopspoortje laadt de maatschappij mijnhout dat in de nabije bossen is gekapt. In 1912 is het contract met de mijnbouwmaatschappij beëindigd en is het spoortje niet meer nodig. De NOLS wil het kopspoor wel behouden voor algemeen gebruik. De rails zijn echter om onduidelijke redenen door de mijnbouwmaatschappij voorzien van diepe groeven. Om het kopspoor bruikbaar te maken moeten de rails vervangen worden door nieuwe exemplaren. De kosten hiervoor bedragen NLG 900,00.

De spooraansluiting van Junne bij wissel 1 ter hoogte van kilometer 28,8. Het rechts aftakkende kopspoor loopt naar de laad- en losplaats. De blikrichting is west. In de verste de wachterswoning van Junne. Collectie NVBS-Railverzamelingen, Foto R. Ankersmit, 7 september 1959.

-

In 1909 wordt het goederenspoor met een 2e wissel op het hoofdspoor aangesloten zodat de locomotief kan omlopen bij het halen en brengen van de goederenwagens. Dit vereenvoudigt en versnelt het rangeerproces. Rond 1937 verdwijnt de mogelijkheid om vanuit de richting Zwolle het losspoor in te rijden. Vanaf 15 juli 1941 liggen de sleutels voor de bediening van het wissel in post T te Ommen. De bewoner van de wachterswoning heeft inmiddels geen bemoeienis meer met het treinverkeer. De belangrijkste functie van het losspoor blijft de overslag van hout uit de nabije bossen.

De laatste jaren bestaat het emplacement uit slechts een losspoor dat is in te rijden vanuit Mariënberg. In 1968 is het laatste spoor afgebroken. Het aansluitwissel voor het losspoor kan vrijgegeven worden de door de treindienstleider in station Ommen. Vlak voor het aansluitwissel is in het losspoor een stopontspoorblok aanwezig dat met een sleutel is te bedienen.

Personeel

Op de stopplaats Junne hebben meerdere mensen gewerkt. Hieronder staat een overzicht van diverse personen en functies zover bij de auteur bekend, gebaseerd op de overzichten uit "Het Utrechts Archief" en publicaties in kranten en boeken. Het overzicht is niet compleet en zal waar mogelijk worden aangevuld. De personen zijn ingedeeld naar de laatste functie die ze op de stopplaats Junne hebben vervuld.

Gegevens plaats

Algemeen

De stopplaats is genoemd naar het nabij gelegen buurtschap Junne dat in de middeleeuwen is ontstaan. Junne is gelegen aan de rand van het Vechtdal. De huizen van het zogenaamde esdorp liggen rondom de brink. In 1873 wordt in opdracht van de familie Lüps een statig landhuis 'Spiker' nabij Junne gebouwd. Dit gebouw brandt rond 1900 als gevolg van een blikseminslag af. Het landhuis wordt niet herbouwd. Naast het gebouw bezit de familie grote stukken grond in die ingericht worden als landgoed. Het landgoed bevat grote bospercelen. De bomen worden gebruikt voor de mijnbouw in Limburg. Overslag van de gekapte bomen vindt plaats op het goederenspoor van de stopplaats. In 1931 komt het landgoed in handen van baronesse Bentinck tot Buckhorst. Na het overlijden van de baronesse door een noodlottige botsing op 28 juni 1938 met een trein op een onbewaakte overweg nabij haar landgoed komt het landgoed in handen van een verzekeringsmaatschappij. Heden ten dage is dat nog steeds het geval en is momenteel verzekeringsmaatschappij a.s.r. de eigenaar van het landgoed. Op het landgoed bevinden zich ook een aantal boerderijen. Het landgoed 'Junne' zoals het tegenwoordig wordt genoemd, wordt geëxploiteerd als cultureel erfgoed en bevat naast landerijen grote stukken natuurterrein. Doordat er nooit grootschalig is gebouwd is het aantal inwoners van het buurtschap Junne beperkt en bedraagt momenteel minder dan 100 zielen.

Bestuur

Het buurtschap Junne maakt onderdeel uit van de gemeente Ambt-Ommen en is na de fusie met de gemeente Stad-Ommen onderdeel van de gemeente Ommen. Zie voor meer informatie over de gemeenten Ambt-Ommen en Ommen de informatie van station Ommen.

Voorzieningen

Bij de stopplaats zijn zover bekend bij de auteur geen voorzieningen voor reizigers aanwezig.