Gegevens station

Exploitatie

Geopend als station aan de spoorlijn Zuidbroek - Delfzijl. Vanaf 15 mei 1933 devalueert Noordbroek naar de status van stopplaats.

Gebouwen

Stationsgebouw

Het stationsgebouw is van het type NOLS 2e klasse. Het stationsgebouw is aanbesteed met bestek NOLS-32. Aan de zijde Delfzijl heeft het stationsgebouw een aangeboden goederenloods. Het stationsgebouw is na de beëindiging van de treindienst niet afgebroken. Sinds 1934 tot 1980 zijn er geen noemenswaardige veranderingen aan het uiterlijk opgetreden. Aan de perronzijde zijn de 2 linker deuren verwijderd en vervangen door ramen. Alleen de bogen boven de ramen zijn in de loop der tijd wit geschilderd. Ook de kleine goederenloods en naamplaat in de gevel zijn in 1980 nog aanwezig. In 1980 staat het stationsgebouw echter leeg en zijn alle ramen ingegooid. Een deel van de dakpannen is naar beneden gevallen. Daarna is het stationsgebouw afgebroken.

Op 13 april 1925 slaat een 23-jarige inwoner van Nieuw-Scheemda 3 ruiten van het stationsgebouw in. Hij is boos op haltechef A.J. Wagt. De schade bedraag NLG 12,40. De dader bekent het voorval en betaalt de schade desalniettemin wordt hij veroordeelt door de rechter tot 25 dagen hechtenis.

Stationsgebouw van Noordbroek gezien vanaf de perronzijde. Een trein uit Zuidbroek getrokken door locomotief SS-17 komt het station binnen rijden op weg naar Delfzijl. Ansichtkaart collecte Groninger Archieven, jaren 10 van de vorige eeuw.

-

Nevengebouw

Het nevengebouw is aanbesteed met bestek NOLS-32. Het nevengebouw is van het grote type zoals langs het gehele traject van Zuidbroek tot Delfzijl is aan te treffen. Het nevengebouw staat aan de zijde Zuidbroek naast het stationsgebouw. Het nevengebouw is niet afgebroken, maar verbouwd tot woning. De muren zijn voorzien van diverse ramen. Aan de achterzijde is het gebouw verder uitgebreid om meer ruimte te scheppen voor de bewoners. Het aangebouwde gedeelte heeft een plat dak. Op het oorspronkelijke gedeelte is het originele pannendak nog aanwezig. Het oorspronkelijke gebouw is geheel wit geschilderd. De woning is verscholen tussen de bomen nog steeds aanwezig. De onderste rand bakstenen en de houten schotten aan de bovenzijde zijn donker blauw geschilderd. Dit gebouw is het enige nog bestaande nevengebouw. Voor zover de auteur van deze website bekent, staat het nevengebouw niet op een monumentenlijst.

Nevengebouw zoals dat bij het station Noordbroek wordt gebouwd. Tekening R. van Wissen.

Stoomlocomotief van de MESS met reizigerstrein rijdt langs Noordbroek richting Zuidbroek. Op de voorgrond het nevengebouw. Ansichtkaart.

Voormalig nevengebouw van Noordbroek in gebruik als woning. Foto W. Mensinga, 2005.

Het voormalige nevengebouw van Noordbroek in gebruik als woning. Rechts van het gebouw liep de spoorlijn. Het stationsgebouw stond achter het nevengebouw. Foto R. van Wissen, 24 april 2010.

-

Bergplaats voor ploeggereedschap

In 1910 wordt een bergplaats voor ploeggereedschap nabij het stationsgebouw geplaatst. Deze bergplaats is inmiddels afgebroken.

Emplacement

Het emplacement bestaat uit een doorgaand hoofdspoor met aan de noordzijde een gedeelte voor het afhandelen van het goederenvervoer. Het doorgaande spoor ligt in een boog naar het oosten. Een 2e perron voor reizigerstreinen is er in Noordbroek nooit geweest. Vlak voor het bereiken van het emplacement kruist de spoorlijn met een kleine brug een watertje. Na de brug is een kruising met de doorgaande weg. Bij de opening kan de stationschef 2 afstandsseinen (inrijseinen) met behulp van een handelinrichting centraal bedienen. De wissels op het emplacement moeten met de hand worden bediend. Het uitrijsein aan de zijde Zuidbroek is gekoppeld aan de beweegbare brug over het Winschoterdiep tussen Zuidbroek dorp en Zuidbroek.

In 1915 is het losspoor gewijzigd. Na de sluiting van het station is alles opgebroken. Rond het nog aanwezige nevengebouw is de verhoging van het voormalige perron nog in het landschap zichtbaar. Het bruggetje blijft nog jaren lang liggen. Inmiddels is het watertje langs de doorgaande weg gedempt en is het bruggetje met keermuren verwijderd.

Aan de overkant van de weg is het tracé naar Zuidbroek dorp zichtbaar in het landschap. Nu is het in gebruik als fietspad. Vlak voor de doorgaande weg lag het bruggetje. Inmiddels is het water gedempt. Foto R. van Wissen, 24 april, 2010.

-

Personeel

Op het station van Noordbroek hebben een groot aantal mensen gewerkt. Hieronder staat een overzicht van diverse personen en functies zover bij de auteur bekend, gebaseerd op de overzichten uit "Het Utrechts Archief" en publicaties in kranten en boeken. Het overzicht is niet compleet en zal waar mogelijk worden aangevuld. De personen zijn ingedeeld naar de laatste functie die ze op het station Noordbroek hebben vervuld.

Gegevens plaats

Algemeen

De plaats Noordbroek is ontstaan in de vroege Middeleeuwen.

De station ligt aan de oostkant van het dorp Noordbroek. Het emplacement ligt in een bocht naar het oosten. Aan de noordkant van het station is tegenwoordig een locatie van de NAM gevestigd, waar naar aardgas wordt geboord.

Na oplevering van het station strijden de gemeente en de NOLS nog lange tijd over de kwaliteit van de toegangsweg naar het station. De gemeente is van mening dat de NOLS in gebreken blijft en een weg van slechte kwaliteit heeft aangelegd. De gemeente wil de weg derhalve niet overnemen. Uiteindelijk laat de NOLS diverse verbetering aan de weg uitvoeren echter niet in de door de gemeente gewenste hoge kwaliteit. Onder druk van het ministerie gaat de gemeente Noordbroek uiteindelijk toch akkoord met de verbeterde weg en neemt het beheer van de weg over.

Bestuur

De plaats Noordbroek is tot 1965 samen met de omringende gehuchten Stootshorn en Hamrik een zelfstandige gemeente. In de periode 1965 tot 1989 vormt Noordbroek samen met Zuidbroek de gemeente Oosterbroek. Vervolgens fuseert deze gemeente op 1 januari 1990 met Muntendam, Meeden en een deel van Tripscompagnie en Borgercompagnie tot de gemeente Menterwolde. Het gemeentehuis van Menterwolde staat in Muntendam.

In de periode 1880 tot 1965 heeft Noordbroek de onderstaande burgemeesters. Zie voor de burgemeesters van Oosterbroek het station Zuidbroek en voor Menterwolde het station Meeden - Muntendam.

Voorzieningen

Stationskoffiehuis "Schuitema"

Tegenover het station is een stationskoffiehuis gebouwd. Tijdens de openingsfeesten van de spoorlijn Zuidbroek - Delfzijl in 1910 is het stationskoffiehuis al aanwezig. De heer Schuitema is in de jaren 10 van de 20e eeuw de uitbater van het stationskoffiehuis. In het gebouw is ook een kegelbaan aanwezig. Het gebouw is als woning anno 2019 nog steeds aanwezig.

Het stationsgebouw en nevengebouw met daartussen het stationskoffiehuis. Ansichtkaart collectie Groninger Archieven (www.beeldbankgroningen.nl), uitgever J.A. Brons, rond de jaren 20 van de 20e eeuw.

Het voormalige stationskoffiehuis tegenover het station in gebruik als woning. Foto R. van Wissen, mei 2003.